Wednesday, September 23, 2009

นมคน สำหรับ ลูกคน

ประโยชน์หลักของน้ำนมแม่คือ สารอาหาร น้ำนมคนมีปริมาณกรดไขมัน แล็คโทส น้ำ กรดอะมิโน ที่เหมาะเจาะพอดีกับระบบการย่อยอาหาร พัฒนาการทางสมอง และการเจริญเติบโตของทารกที่เกิดจากมนุษย์

น้ำนมวัวมีโปรตีนที่ต่างจากโปรตีนในน้ำนมคน เป็นโปรตีนที่ดีสำหรับลูกวัว แต่ย่อยยากเกินไปสำหรับลูกคน ทารกที่กินนมขวดมักจะอ้วนกว่าทารกกินนมแม่ แต่สุขภาพไม่ดีเท่าทารกกินนมแม่

ทารกกินนมแม่ไม่สบายน้อยกว่า เพราะน้ำนมแม่ส่งผ่านภูมิต้านทานจากแม่สู่ลูก ประมาณ 80% ของเซลล์ในน้ำนมแม่คือ มาโครเฟจ (Macrophage) ซึ่งเป็นเซลล์ที่ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา และไวรัสได้ เด็กที่กินนมแม่จึงได้รับการป้องกันจากโรคต่าง ๆ และร่างกายของแม่ยังสามารถสร้างภูมิต้านทานต่อเชื้อโรคต่าง ๆ ที่มีในสิ่งแวดล้อมได้ด้วย น้ำนมแม่จึงเป็นน้ำนมที่ปรับปรุงเป็นพิเศษให้สามารถต้านเชื้อโรคที่ทารกมีโอกาสเจอได้ด้วย

เด็กกินนมแม่จะมีจุลินทรีย์แล็คโตบาซิลลัสจำนวนมากอยู่ในระบบทางเดินอาหาร ซึ่งช่วยป้องกันการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ที่จะเป็นอันตรายต่อทารกได้

น้ำนมคนจากอกแม่ เป็นน้ำนมที่ปลอดเชื้อโดยอัตโนมัติและตลอดเวลา ไม่เคยมีสารปนเปื้อนจากมลภาวะในน้ำหรือขวดนมที่ล้างไม่สะอาด

น้ำนมแม่มีส่วนประกอบอย่างน้อย 100 ชนิดที่ไม่มีในนมผสม ไม่มีทารกคนไหนที่แพ้นมแม่ตัวเอง (ถึงแม้ทารกอาจจะมีปฏิกริยากับอาหารบางอย่างที่แม่กิน แต่ถ้างดอาหารเหล่า ก็จะแก้ปัญหาได้)

การดูดนมจากอกแม่ช่วยให้ขากรรไกรของทารกมีพัฒนาการที่ดี การดูดนมจากอกแม่ใช้กำลังมากกว่าการดูดนมจากขวด การออกกำลังเช่นนี้จะทำให้ขากรรไกรและฟันแข็งแรง

เวลากินนมจากอกแม่ ทารกสามารถควบคุมการไหลของน้ำนมได้เอง ถ้าเขาดูด น้ำนมก็ไหล ถ้าหยุดดูด น้ำนมก็หยุดไหล ถ้ากินนมจากขวด ทารกจะต้องดูดนมตลอดเวลา ถ้าหยุดดูด ก็จะก็ต้องออกแรงต้านแรงดันจากจุกนมที่อยู่ในปากเขา

การให้นมลูกจะมีผลดีทางจิตใจต่อทารกด้วย เป็นการสร้างความผูกพันทางอารมณ์ระหว่างแม่กับลูก ตอนแรกคลอดทารกมองเห็นได้แค่ 12-15 นิ้ว ซึ่งเป็นระยะห่างระหว่างหน้าของแม่กับทารกที่กำลังดูดนมจากอกแม่ การศึกษาพบว่าทารกอายุ 1 สัปดาห์ชอบที่จะได้กลิ่นน้ำนมของแม่ตัวเอง ถ้านำผ้าที่เปียกน้ำนมไปวางข้างที่นอน ทารกมักจะหันหน้าไปทางนั้นเพื่อดมกลิ่นที่คุ้นเคย

นักจิตวิทยาเชื่อว่าทารกรู้สึกถึงความปลอดภัยจากความอบอุ่นจากอ้อมแขน และการสัมผัสของแม่ โดยเฉพาะเวลาที่ได้สัมผัสกันเนื้อแนบเนื้อในระหว่างให้นม แม่ที่ให้ลูกกินนมขวดสามารถเอาขวดนมใส่ปากลูกได้ โดยไม่ต้องมีการสัมผัสกัน แต่แม่ที่ให้ลูกกินนมจากอกแม่ ต้องโอบกอดและสัมผัสลูกอย่างใกล้ชิดบ่อย ๆ ทั้งวัน การให้ลูกกินนมจากอกแม่ จึงเป็นมากกว่าการให้อาหารทารก มันยังเป็นการใหความรักความอบอุ่นแก่ทารกอีกด้วย

Thursday, September 17, 2009

ไม่ต้องอ่านฉลากก่อนซื้อก็รู้ว่าแตกต่าง

ทุกวันนี้บริษัทนมผสมโฆษณาโอ้อวดว่า นมผสมมีสารอาหารหลากหลายใกล้เคียงกับนมแม่ แต่ความจริงก็คือ ทุกวันนี้ยังไม่มีใครรู้ส่วนประกอบ “ทั้งหมด” ของนมแม่ และในบรรดาส่วนประกอบที่นักวิทยาศาสตร์สามารถวิเคราะห์ได้แล้ว นมแม่ก็ยังมีส่วนประกอบอยู่กว่า 100 ชนิด ที่นมผสมไม่มี

นอกจากนี้บริษัทนมผสมพยายามโฆษณาว่า ผลิตภัณฑ์ของตัวเองมีสารอาหารโน้นเท่านี้ มีแร่ธาตุนี้เท่านั้น แต่ไม่มีบริษัทไหนพูดเรื่อง Nutrient Bioavailability หรือปริมาณสารอาหารที่ทารกสามารถดูดซึมไปใช้ได้ เลย

การเติมสารอาหารสังเคราะห์ต่าง ๆ มากมายลงในนมผสม ไม่ได้หมายความว่า ทารกจะสามารถดูดซึมสารเหล่านั้นไปใช้ได้ทั้งหมด ยิ่งไปกว่านั้นการให้สารอาหารหรือแร่ธาตุที่มากเกินความต้องการ ยังอาจเป็นอันตรายด้วย

ทั้งนี้เป็นเพราะสารส่วนเกินจะต้องถูกกำจัดออกจากร่างกาย แต่เนื่องจากไตของทารกยังพัฒนาเต็มที่ จึงไม่สามารถกรองโปรตีนและแร่ธาตุที่มีมากเกินจำเป็นได้

นมวัวมีโปรตีนและแร่ธาตุที่มากเกินไปสำหรับลูกคน จึงต้องนำไปทำให้เจือจางมากพอจึงจะไม่เป็นอันตรายต่อทารก นอกจากนี้การให้สารอาหารและพลังงานที่มากเกินแก่ทารกเร็วเกินไป จะทำให้เกิดผลเสียระยะยาวต่อสุขภาพของทารก

การที่นมแม่มีสารอาหารบางชนิดจำนวนไม่มาก ไม่ใช่เรื่องบังเอิญหรือความบกพร่องของนมแม่ แต่เป็นเพราะนมแม่มีปริมาณสารอาหารตรงตามความต้องการของทารก และเป็นสารธรรมชาติที่ดูดซึมได้ง่าย ทารกนำไปใช้ได้ทั้งหมด

น้ำนมแม่มีเอนไซม์สำหรับช่วยย่อย ซึ่งจำเป็นมากสำหรับทารกเนื่องจากทารกยังไม่สามารถผลิตเอนไซม์ได้ในช่วงสัปดาห์แรก ๆ

ในโลกนี้มีสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมเพียงไม่กี่ชนิด ที่สามารถผลิตน้ำนมที่มีเอนไซม์ได้ นอกจากมนุษย์แล้ว สัตว์ที่มีความสามารถเช่นนี้ ได้แก่ ลิงกอริลลา สุนัข แมว พังพอน และแมวน้ำ น้ำนมวัวไม่มีเอนไซม์ที่จำเป็นสำหรับทารก

ในน้ำนมแม่ ยังมีโปรตีน แลคโตเฟอรินซึ่งจะจับตัวกับธาตุเหล็ก ช่วยป้องกันไม่ให้ธาตุเหล็กถูกนำไปใช้มากเกินไป ธาตุเหล็กมีความสำคัญ แต่ถ้าทารกได้รับน้อยไปหรือมากไปก็จะเป็นอันตราย ธาตุเหล็กที่มากเกินไปจะกระตุ้นการเติบโตของแบคทีเรียที่เป็นอันตรายในลำไส้

นอกจากนี้ยังมีงานวิจัยแสดงว่า ถ้าทารกแรกคลอดที่มีปริมาณธาตุเหล็กสะสมในระดับที่เหมาะสม ได้รับนมผสมที่เสริมธาตุเหล็กจะมีพัฒนการทางสมองที่แย่ลง

ผู้หญิงทุกคนมีน้ำนมที่มีสัดส่วนของสารอาหาร แร่ธาตุ ภูมิต้านทาน และ growth factor พอ ๆ กัน ไม่ว่าจะเป็นแม่ในประเทศเจริญแล้วหรือแม่ในประเทศด้อยพัฒนา และแม้แต่คุณแม่ที่มีภาวะพร่องโภชนาการ คุณภาพของน้ำนมแม่ก็แทบจะไม่แตกต่างจากน้ำนมแม่ทั่ว ๆ ไปเลย

คุณแม่ที่ให้ลูกกินนมตัวเอง จึงมั่นใจได้ว่าลูกจะได้รับทั้งสารอาหาร แร่ธาตุ และภูมิต้านทานที่เหมาะสมจากนมแม่ โดยที่ไม่จำเป็นต้องสนใจอ่านฉลากข้างกระป๋องเลย

สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์

Creative Commons License
บทความต่าง ๆ ในบล็อก nommae.blogspot.com โดย nitbert อนุญาตให้ใช้ได้ตาม สัญญาอนุญาตของครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ดัดแปลง 3.0 ประเทศไทย.
อยู่บนพื้นฐานของงานที่ nommae.blogspot.com.